Prinsjesdag 2025: de belangrijkste plannen voor gezond en veilig werken in het mkb
Prinsjesdag 2025 is achter de rug, de Miljoenennota voor 2026 is gepresenteerd en de Algemene Beschouwingen zijn in volle gang. Wat verandert er voor mkb-ondernemers op het gebied van gezond en veilig werken? We zetten de belangrijkste plannen op een rij.
Vereenvoudiging regelgeving rondom RI&E en gevaarlijke stoffen
Het kabinet blijft inzetten op gezond en veilig werken. In lijn met de Arbovisie 2040 werkt het ministerie van Sociale zaken & werkgelegenheid aan het verbeteren van de beschikbaarheid en kwaliteit van Risico-inventarisatie en -evaluaties (RI&E). Ook worden de regels voor de RI&E en het werken met gevaarlijke stoffen vereenvoudigd. Daarnaast wordt gewerkt aan de invoering van de Europese asbestrichtlijn, wat vooral relevant is voor bedrijven die actief zijn in oudere gebouwen.
Verlofregels worden overzichtelijker
Het kabinet wil de verschillende verlofregelingen onderverdelen in drie duidelijke groepen. De regels worden eenvoudiger, maar de hoogte van de uitkering en de duur van het verlof blijven hetzelfde.
Verlof bij geboorte en kinderen
• Verlofregelingen zoals geboorteverlof, adoptieverlof en pleegzorgverlof krijgen dezelfde opnametermijn: max een half jaar na de komst van het kind.
• Het extra bevallingsverlof (bij ziekenhuisopname van de baby) wordt gestandaardiseerd: tien weken ná de uitgerekende datum.
• De opnametermijn zwangerschapsverlof, bevallingsverlof en betaald ouderschapsverlof blijven hetzelfde.
• De betaalverzoeken voor betaald ouderschapsverlof worden afgeschaft.
• Werknemers moeten hun verlofwens uiterlijk zes weken vóór de ingangsdatum melden bij de werkgever.
• De verlofuitkering kan vóór, tijdens of na verlofopname worden aangevraagd bij het UWV.
Verlof voor zorg voor naasten
Het kortdurend en langdurend zorgverlof worden samengevoegd tot één regeling. U kunt per jaar in totaal acht weken verlof opnemen om voor een zieke naaste te zorgen. De voorwaarden blijven gelijk:
• Kortdurend zorgverlof: jaarlijks tweemaal de wekelijkse arbeidsduur met een loondoorbetaling van 70%
• Langdurend zorgverlof: jaarlijks zesmaal de wekelijkse arbeidsduur zonder wettelijk recht op loondoorbetaling
Dit verlof is bedoeld voor de noodzakelijke verzorging van een zieke of hulpbehoevende naaste, zoals een familielid. Denk hierbij aan situaties zoals mantelzorg of palliatieve zorg bij een levensbedreigende ziekte.
Persoonlijk verlof
• Nu valt alleen het calamiteitenverlof of kort verzuimverlof hieronder. Mogelijk worden nieuwe vormen van verlof zoals rouwverlof hieraan toegevoegd.
Een wetsvoorstel over de verlofregels wordt eind 2025 verwacht. De nieuwe regels gaan waarschijnlijk in op 1 juli 2027.
Vertrouwenspersoon waarschijnlijk verplicht
Er komt waarschijnlijk een verplichting voor bedrijven met 10 of meer medewerkers om een vertrouwenspersoon aan te stellen. Dit kan iemand binnen het bedrijf zijn, of extern via een arbodienst. Het wetsvoorstel ligt nog bij de Eerste Kamer, dus de invoeringsdatum is nog niet bekend.
Minder regels, meer tijd voor ondernemen
Ondernemers besteden veel tijd aan regels en administratie. Het kabinet wil dat veranderen. Voor de zomer van 2026 moeten 500 regels worden geschrapt of versimpeld, met als doel 20% minder kosten voor ondernemers. Als eerste stap wil het kabinet voor de zomer van 2026 de rittenregistratie voor het gehele mkb schrappen.
Extra belasting op fossiele bedrijfsauto’s
Vanaf 2027 moeten werkgevers extra belasting betalen als een medewerker een benzine-, diesel- of hybride auto van de zaak ook privé gebruikt. De belasting is 12% van de cataloguswaarde van de auto. Dat kan oplopen tot ruim €5.200 per auto. Emissievrije auto's (zoals elektrische voertuigen) en bestelwagens zijn uitgezonderd. Voor auto's die al vóór 2027 zijn verstrekt, geldt een overgangsregeling tot halverwege 2030.
Subsidie voor verduurzaming
In 2026 is er €8 miljard beschikbaar via de SDE-regeling (Stimulering Duurzame Energieproductie en Klimaattransitie). Hiermee kunnen bedrijven investeren in duurzame energie of technieken om CO2 uitstoot te reduceren. Het doel is om minder afhankelijk te worden van fossiele brandstoffen.
Scholing en ontwikkeling blijven belangrijk
Medewerkers moeten zich kunnen blijven ontwikkelen om inzetbaar te blijven, bijvoorbeeld door het volgen van een opleiding. De SLIM-subsidie (Stimuleringsregeling leren en ontwikkelen in mkb-ondernemingen) helpt mkb-bedrijven om scholing en leren op de werkvloer te stimuleren. Ondanks bezuinigingen is er voor 2025–2027 nog €86,7 miljoen beschikbaar.
Meer duidelijkheid bij langdurige ziekte
Het kabinet wil werkgevers meer duidelijkheid en flexibiliteit geven als een werknemer langdurig ziek is. Bijvoorbeeld door eerder duidelijkheid te geven over vervanging langdurig zieke werknemers. Ook wordt gewerkt aan vereenvoudiging van de WIA-regeling, zodat die begrijpelijker en beter uitvoerbaar wordt. Details volgen later.
Belonen van goed werkgeverschap
De overheid onderzoekt of bedrijven beloond kunnen worden als ze zorgen voor minder ziekteverzuim en een gezonde en veilige werkomgeving. Een rapport hierover verschijnt later dit jaar.
Groei voor startups
Er komt €200 miljoen beschikbaar via het European Tech Champions Initiative. Hiermee krijgen Nederlandse startups meer kans om door te groeien naar scale-ups.
Meer geld voor innovatie
Het budget voor de WBSO-regeling (Wet Bevordering Speur- en Ontwikkelingswerk) stijgt van €1,6 miljard naar €1,8 miljard in 2026. Hierdoor kunnen mkb-bedrijven goedkoper innoveren en wordt het aantrekkelijker om in Nederland aan onderzoek te doen.