Verzuim is voor niemand fijn. Werknemers kampen met gezondheidsklachten, werkgevers missen hun werknemers en zitten met kosten waar geen opbrengsten tegenover staan. Alle partijen zijn erbij gebaat dat de werknemer zo snel en verantwoord mogelijk weer aan het werk gaat. De ene keer duurt dat traject wat langer dan de andere keer. Als uw werknemer zes weken of langer ziek is, is er sprake van langdurend verzuim.
Snel, verantwoord weer aan het werk
Bij langdurend verzuim moeten werkgever en werknemer, samen met de arbodienst, meer stappen ondernemen dan bij kort verzuim. Alles is gericht op een voorspoedige re-integratie. Een goed contact tussen u en uw werknemer speelt hierbij een grote rol, net als het contact met de bedrijfsarts. We beschrijven de belangrijkste (wettelijk verplichte) stappen hier beknopt.
1. Probleemanalyse
Het begint bij de probleemanalyse die de bedrijfsarts uiterlijk in de zesde verzuimweek schrijft. De probleemanalyse is gebaseerd op het spreekuur dat de bedrijfsarts heeft gehad met uw werknemer. Hierin staat onder andere beschreven welke beperkingen en mogelijkheden de werknemer heeft met betrekking tot zijn werkzaamheden.
2. Plan van aanpak
De bedrijfsarts geeft in de probleemanalyse ook een richtinggevend advies. Aan de hand hiervan kunt u, in afstemming met uw werknemer, afspraken maken over de mogelijke (eventueel gedeeltelijke) werkhervatting. Deze afspraken beschrijft u, uiterlijk in de achtste verzuimweek, in een Plan van aanpak. Het plan beschrijft welke activiteiten u en uw werknemer gaan ondernemen en vanaf welk moment. U maakt dus ook een planning.
Omdat het Plan van aanpak een momentopname is, is het belangrijk om de voortgang ervan minimaal eens in de zes weken te bespreken. Indien nodig past u het plan van aanpak aan, eventueel op advies van de bedrijfsarts.
3. Eerstejaarsevaluatie en WIA-aanvraag
Vanaf 42 weken ziekte moet u een melding doen bij het UWV. Aan het eind van het eerste jaar maakt u een eerstejaarsevaluatie. Als uw werknemer het werk na 91 weken nog niet (volledig) heeft hervat, moet u als werkgever een re-integratieverslag opleveren om een WIA-uitkering aan te vragen. In week 93 beoordeelt UWV de WIA-aanvraag.
De belangrijkste oorzaken van langdurend verzuim
De top drie verzuimklachten bij langdurend verzuim is: psychische klachten, klachten aan het bewegingsapparaat en ouderdomsklachten.
1. Psychische klachten
Ruim een derde van het langdurend verzuim binnen het mkb heeft een psychische achtergrond. Dat aandeel stijgt al jaren. Daarbij duurt het bij werknemers die verzuimen met psychische klachten ook nog eens steeds langer voordat ze weer aan het werk zijn. In 2016 was dit nog 167 dagen, in 2018 was het opgelopen tot gemiddeld 220 dagen en anno nu zijn we een werknemer met een burn-out gemiddeld 290 dagen kwijt.
2. Klachten aan het bewegingsapparaat
Een verkeerde lichaamshouding tijdens het werk is een belangrijke oorzaak van verzuim. Dat geldt zeker voor sectoren waar de lichamelijke belasting van werknemers groot is. Denk hierbij aan de bouw, zorg en logistiek. Met de deskundige inzet van een preventiemedewerker en/of ergonoom kunt u chronische klachten voorkomen.
3. Ouderdomsklachten
We werken langer door. Ouderdomsklachten, zoals hart- en vaatziekten en kanker, komen vaker voor. Aandacht voor duurzame inzetbaarheid is essentieel. Veel van de ouderdomsklachten kunt u helpen voorkomen door aandacht te besteden aan een gezonde leefstijl. Het wettelijk verplichte Preventief medisch onderzoek (PMO) is hiervoor een goed middel.
Langdurend verzuim voorkomen
Het is goed om te weten wat u (wettelijk gezien) moet doen als er sprake is van langdurend verzuim. Maar het liefst neemt u maatregelen om te voorkomen dat het zo ver komt.
1. Arbeidsrisico's verminderen
Met een Risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E) brengt u alle risico’s binnen uw bedrijf in kaart, zodat u deze gericht kunt aanpakken en uw werknemers hun werk veilig kunnen doen. Hoe veiliger de werkomgeving, hoe kleiner de kans op verzuim.
2. Fysieke en mentale gezondheidscheck
Het Preventief medisch onderzoek (PMO) is een wettelijk verplichte gezondheidscheck voor uw werknemers, zowel fysiek als mentaal. De inhoud van het PMO wordt afgestemd op de uitkomsten van de RI&E en is daardoor altijd relevant voor uw bedrijf. Door proactief te werken aan een gezondere en vitalere organisatie, voorkomt u verzuim en vergroot u de duurzame inzetbaarheid.
3. Signalering en begeleiding
Heeft uw medewerker zich nog niet ziekgemeld, maar vermoedt u dat hij mogelijk psychische klachten heeft? Stel dan een gesprek voor met een bedrijfsmaatschappelijk werker of bedrijfsarts. Als u dit met zorg brengt, laat u zien dat u geeft om het welzijn van uw werknemer. De bedrijfsmaatschappelijk werker of bedrijfsarts kan inschatten of begeleiding mogelijk en noodzakelijk is.
Het inzetten van een interventie kost geld. Sommige werkgevers hebben daar moeite mee. Begrijpelijk, want ze hebben al veel kosten. Maar de investering is snel terugverdiend als u hiermee verzuim voorkomt of verkort. Het kan u per week wel € 1.250 aan kosten schelen. Uw werknemers zullen het bovendien enorm waarderen als u in hen wilt investeren.
4. Gemotiveerd personeel
Gemotiveerd of bevlogen personeel voelt zich betrokken bij het bedrijf en loopt minder risico op verzuim. Probeer daarom altijd te achterhalen waar uw werknemers goed in zijn en waar ze energie van krijgen. Andere belangrijke voorwaarden voor motivatie zijn:
- verantwoordelijkheid;
- ruimte voor ontwikkeling;
- een goede interne communicatie;
- het uiten van uw waardering;
- een goede werk/privé-balans.
