Te zwaar tillen, te veel dragen, werken met trillend gereedschap of een ongunstige werkhouding. Dit kan zorgen voor ‘klachten aan het bewegingsapparaat’. En dat gebeurt helaas nog te veel. Een derde van het verzuim en de WIA-intrede heeft deze oorzaak. Ook fysieke onderbelasting (te weinig bewegen of te lang zitten) is ongezond. Wij geven vijf tips om uitval door fysieke over- of onderbelasting te voorkomen.
1. Zorg voor een actuele Risico-inventarisatie en –evaluatie (RI&E)
Breng alle fysieke belasting bij u op de werkvloer in kaart en beschrijf de mogelijke risico’s die dit met zich meebrengt. Dit doet u bij het maken van de wettelijk verplichte Risico-inventarisatie en –evaluatie. U kunt dan letten op wat voor soort fysieke belasting (fysiek zwaar, repeterend werk, ongunstige werkhoudingen of om statische belasting van mensen) maar ook de frequentie, de duur en de grootte. Als u geïnventariseerd heeft welke risico’s en eventuele gevolgen (klachten aan spieren, banden en/of gewrichten) aanwezig zijn, kunt u gerichte maatregelen bedenken en implementeren met het Plan van aanpak.
2. Ga aan de slag met de RI&E
TNO heeft gratis beoordelingstools ontwikkeld, die u kunt gebruiken als verdiepend onderzoek op de RI&E. Doe er uw voordeel mee:
- Met de checklist fysieke belasting (CFB) kunt u een eerste inventarisatie uitvoeren van de mogelijke risico’s van alle soorten fysieke belasting. De resultaten geven een overzicht van de aanwezige risico’s bij de beoordeelde taak.
- Met de checklist Beter Achter je Schermen (BAS) kunt u nagaan of u uw werkzaamheden achter een beeldscherm op een gezonde manier doet. De resultaten geven aanwezige risico’s en verbeterpunten aan voor uw situatie.
3. Maak gebruik van de arbocatalogus
De Arbowet biedt werkgevers en werknemers veel ruimte om zelf invulling te geven aan gezond en veilig werken. Veel van deze maatregelen zijn terug te vinden in de arbocatalogus. In een arbocatalogus beschrijven werkgevers en werknemers hoe zij invulling geven aan gezond en veilig werken. De catalogus beschrijft technieken en manieren, goede praktijken, normen en praktische handleidingen voor veilig en gezond werken. Alle arbocatalogi zijn hier te vinden.
4. Schakel professionele hulp in
Bij fysieke belasting is het belangrijk om de juiste experts in te schakelen. Elk bedrijf moet ten minste één preventiemedewerker in dienst hebben. Die is altijd betrokken bij het in kaart brengen van de risico’s. Voor de oplossing zal hij vaak samenwerken met bijvoorbeeld een ergonoom. Die kijkt mee op de werkvloer en zoekt naar oplossingen waarbij de kans op overbelasting weggenomen wordt. Zo zal in sommige gevallen een verdiepend onderzoek fysieke belasting nodig zijn of in andere gevallen een voorlichting of cursus aan een groep werknemers.
5. Geef voorlichting
Als u alle risico’s in beeld hebt gebracht en de juiste maatregelen hebt getroffen met de juiste experts bent u er nog niet. In de praktijk zien we met fysieke belasting dat werknemers wel weten wat een goede werkhouding is maar tijdens de dagelijkse werkzaamheden vergeten. Daarom is het een doorlopend proces. Blijf aandacht schenken aan uw werknemers en wijs ze op het belang van het gebruiken van de juiste hulpmiddelen. Schep ook een open cultuur waarbij collega’s elkaar kunnen aanspreken. En herhaal belangrijke cursussen of voorlichtingen regelmatig.
Zet preventie op één
Een preventiemedewerker is iemand die zich binnen een bedrijf - meestal naast de ‘gewone’ functie - inzet om ongevallen en verzuim te helpen voorkomen. Hij zal dan ook een belangrijke taak hebben bij fysieke belasting door onder andere de RI&E uit te voeren. Deze prominente rol vraagt om een stevige persoonlijkheid. Om de rol als ‘spin in het web’ te kunnen vervullen, zijn naast inhoudelijke deskundigheid ook specifieke competenties nodig op het gebied van communicatie, samenwerking en doortastendheid.
Hoewel het niet wettelijk verplicht is om een opleiding tot preventiemedewerker te volgen, volgen veel (aankomend) preventiemedewerkers trainingen om beter beslagen ten ijs te komen. Vanuit de ArboNed Academy leidt ArboNed deelnemers in één dag op tot preventiemedewerker.
