Werkstress aanpakken voor een toekomstbestendig team
Bij ‘duurzaamheid’ denken veel mensen aan slimme, duurzame oplossingen die bijdragen aan een groene toekomst. Maar het gaat ook over een andere essentiële factor: werknemers. Door te investeren in hun gezondheid en vitaliteit, blijven zij gemotiveerd en inzetbaar gedurende hun werkzame leven. Dit is de kern van ‘duurzame inzetbaarheid.’ Een cruciaal thema ook in de Nederlandse technologische industrie, waar bij veel bedrijven personeelstekorten en werkdruk toenemen. Het voorkomen en beheersen van verzuim door stress speelt hierbij een sleutelrol. Ronald Klee, arbeids- en organisatiedeskundige bij ArboNed, deelt waardevolle inzichten over hoe werkgevers stress op de werkvloer kunnen verminderen en zo kunnen werken aan een toekomstbestendig team.

Langdurig verzuim door stress voorkomen
Een gezonde dosis stress of werkdruk is niet per se slecht. Sterker nog, het kan prestaties verbeteren. Maar als de stress op de werkvloer structureel te hoog is en er te weinig ruimte is om op te laden, dan kunnen fysieke en mentale klachten ontstaan, met langdurig verzuim als gevolg. “Een kwart van alle verzuimdagen komt door stressgerelateerde klachten,” licht Klee toe. “Dat raakt niet alleen de werknemer, maar ook het bedrijf. Een burn-out houdt iemand gemiddeld tien maanden uit de roulatie, terwijl één verzuimdag al snel 340 euro kost. Bovendien legt het uitvallen van een collega extra druk op het team. Daarom is tijdig ingrijpen essentieel.”
Herken signalen van stress
“Stress op de werkvloer kan onder andere ontstaan door het onvermogen van werknemers om uitdagingen aan te kunnen, een tekort aan motivatie om de inspanningen op te brengen of bijvoorbeeld onvrede over de koers van het bedrijf en de impact hiervan op het werk,” gaat Klee verder. “Deze stress kan overgaan in weerstand, gelatenheid of angst voor deze veranderingen. En dat kan zich weer uiten in fysieke of emotionele klachten, zoals stemmingswisselingen, lusteloosheid of verminderde concentratie. Allemaal signalen om in gesprek te gaan. Zo kan worden achterhaald wat het probleem is en hoe dit kan worden opgelost.”
Het gesprek aangaan
Hoe je dat gesprek voert, verschilt per persoon. “De één voelt weerstand richting het werk en de ander heeft teveel werk en moeite met het aangeven van grenzen of het stellen van prioriteiten,” zegt Klee. “Bij dat laatste kun je kijken of taken anders verdeeld kunnen worden. Ook privéomstandigheden kunnen een rol spelen, zoals een scheiding of rouw. Door flexibele werktijden of zorgverlofafspraken te maken, kun je als werkgever ondersteuning bieden.” Omdat gesprekken over werkstress uitdagend kunnen zijn, bieden wij de training Verzuimmanagement en verzuimgesprekken voeren, waarin leidinggevenden leren hoe ze deze gesprekken effectief kunnen voeren.
Focus op wat energie geeft
Klee vergelijkt het energieniveau van werknemers met een batterij. “Sommige taken kosten veel energie, maar positieve aspecten van het werk kunnen de batterij weer opladen. Denk aan een fijne werksfeer, een kort praatje of een compliment. Daarnaast kunnen werknemers zichzelf trainen om bewust aandacht te besteden aan zaken die goed gaan in hun werk. Dat kan bijvoorbeeld door dagelijks drie van deze zaken op te schrijven in een ‘dankbaarheidsboekje.’ Dit leidt tot positieve zelfbevestiging. Zo halen werknemers meer plezier uit hun werk en ontwikkelen ze meer vertrouwen in hun vaardigheden om met veranderingen en werkstress om te gaan.”
Creëer een veilige werkomgeving
Naast een structureel te hoge werkdruk kunnen ook ongewenste omgangsvormen, zoals pesten of (seksuele) intimidatie, stress veroorzaken. Klee: “Dit wordt ook wel psychosociale arbeidsbelasting (PSA) genoemd. Werkgevers moeten zorgen voor een veilige werkomgeving zonder ruimte voor ongewenst gedrag. Een vertrouwenspersoon kan werknemers helpen om ervaringen en zorgen laagdrempelig te bespreken. Ook heldere gedragsregels binnen een bedrijf kunnen helpen. Concreet beschreven in een gedragscode en toepasbaar op de dagelijkse praktijk. Zorg dat hier naast omschrijvingen van ongewenst gedrag ook positieve voorbeelden instaan, zoals het geven van complimenten aan collega’s. Leidinggevenden hebben hierin een voorbeeldrol en moeten werknemers aanspreken op ongewenst gedrag en stimuleren tot gewenst gedrag.”
Duurzaam werkgeverschap loont
“Duurzame inzetbaarheid en duurzaamheid gaan hand in hand, allebei draaien ze om slim en toekomstgericht werken,” sluit Klee af. “Zorg goed voor je werknemers, dan verminder je verzuim én creëer je een fijne, productieve werkomgeving. Kortom: investeren in je mensen is investeren in je toekomst.”