Jaarlijks sterven er naar schatting van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid bijna 3.000 mensen door gevaarlijke stoffen. Volgens het ministerie loopt één op de zes werknemers het risico om ziek te worden omdat er gevaarlijke stoffen zijn op het werk. Dat betekent dat ruim een miljoen werknemers in Nederland te maken heeft met gevaarlijke stoffen. Veel werkgevers realiseren zich niet dat er binnen hun bedrijf wordt gewerkt met gevaarlijke stoffen.
De risico’s van gevaarlijke stoffen
Gevaarlijke stoffen kunnen verschillende gezondheidseffecten veroorzaken. Dit is afhankelijk van de schadelijkheid van de stof, de hoeveelheid waaraan je wordt blootgesteld en de duur van de blootstelling (eenmalige kortdurende of langdurige blootstelling).
- Gezondheidseffecten op de lange termijn zijn bijvoorbeeld luchtwegaandoeningen (zoals astma), schade aan inwendige organen - waaronder de hersenen en het zenuwstelsel - en beroepskanker.
- Denk bij gezondheidsschade die acuut of op korte termijn kan optreden aan bijvoorbeeld vergiftiging, allergieën, huidaandoeningen (eczeem, verbranding) of voortplantingsproblemen.
De blootstelling aan gevaarlijke stoffen kan op verschillende manieren plaatsvinden. Stoffen kunnen worden ingeademd (damp, gas, kleine stofdeeltjes), via de huid worden opgenomen (contact, spatten), of het lichaam binnendringen via de mond (eten, roken). Lichamelijk zwaar werk of hitte kan de opname van giftige stoffen versnellen, waardoor de risico’s van gevaarlijke stoffen nog groter worden.
Dit is een maatschappelijk probleem met veel persoonlijk leed. De gevolgen van het werken met gevaarlijke stoffen zijn ernstig. Alleen mérk je die gevolgen pas op de langere termijn; in veel gevallen pas als je met pensioen bent. Gelukkig kun je er iets tegen doen.
Voormalig staatssecretaris Van Ark
Hoe weet u of u met gevaarlijke stoffen werkt?
Frank Peters, arbeidshygiënist en hoger veiligheidskundige bij ArboNed: “Lang niet alle gevaarlijke stoffen zitten herkenbaar in een potje met daarop een etiket met gevarensymbolen. Bij gevaarlijke stoffen gaat het niet alleen om vervaardigde chemicaliën, maar ook om stoffen die ontstaan door processen, zoals houtstof, kwartsstof, lasrook en dieseluitlaatgassen of in de natuur voorkomende stoffen zoals ruwe olie of bloemmeel. In één op de drie bedrijven wordt gewerkt met gevaarlijke stoffen, maar veel organisaties realiseren zich niet dat ze te maken hebben met gevaarlijke stoffen.”
Het maakt het thema gevaarlijke stoffen complex. Het is belangrijk om voor elke werkplek binnen het bedrijf goed na te gaan welke mogelijke gevaarlijke stoffen er aanwezig zijn, wat de gevaren ervan zijn en of medewerkers eraan kunnen worden blootgesteld. Een goede manier om dit in kaart te brengen is via een Risico-inventarisatie en –evaluatie (RI&E). Elk bedrijf is volgens de Arbowet verplicht een actuele RI&E te hebben. De RI&E vormt de basis voor een veilige en gezonde werkomgeving waarbij het onderwerp ‘gevaarlijke stoffen’ in een verdiepende RI&E aan bod hoort te komen.
Download gratis de praktische gids voor een veilige werkomgeving
Uw werknemers moeten hun werk veilig en gezond kunnen doen. Dat spreekt voor zich. Een goede inschatting en aanpak van de arbeidsrisico’s horen daarbij. Door de arbeidsrisico’s binnen uw bedrijf in kaart te brengen, kunt u ze aanpakken. U kunt verzuim binnen uw organisatie voorkomen en verlagen. Hiervoor gebruikt u de Risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E).
In deze gids:
- Veilig en gezond (thuis)werken in tijden van corona
- De belangrijkste arbeidsrisico’s
- Mkb’ers aan het woord
- Handig stappenplan om zelf uw RI&E te maken
Veelgestelde vragen over gevaarlijke stoffen
Hoe en wat moet ik beoordelen? Hoe informeer ik medewerkers? Hoe bepaal ik de grenswaarde van een stof? Antwoorden op deze en meer veelgestelde vragen vindt u hier.
Hulp nodig?
Informatie over gevaarlijke stoffen van het ministerie SZW vindt u op arboportaal.nl. Ook ArboNed kan u helpen met een veilige werkwijze rondom gevaarlijke stoffen. Onze arbeidshygiënisten zijn deskundige op bekende en onbekende risico's en adviseren werkgevers over de beste werkwijze. Het advies varieert van opslag, registratie en milieu tot het dragen van beschermingsmiddelen en het voorlichten van werknemers. Vraag het uw vaste contactpersoon, neem contact met ons op of kijk hier voor meer informatie over onze dienstverlening.
Gevaarlijke stoffen: zo gaat u er goed mee om
De kans bestaat dat ook uw werknemers met gevaarlijke stoffen werken. Hoe moet u omgaan met gevaarlijke stoffen? Lees hier het artikel van Frank Peters, arbeidshygiënist en hoger veiligheidskundige bij ArboNed.
